Quân dân Nam Kỳ kháng Pháp trên mặt trận quân sự và văn chương (1859-1885)

Phong trào kháng chiến của nhân dân Nam Kỳ nửa cuối thế kỷ XIX bắt đầu ngay từ khi Pháp đặt chân xâm lược và diễn ra liên tục, tuy thiếu sự chỉ huy thống nhất, thiếu sự phối hợp nhưng phạm vi, tầm vóc hoạt động ngày càng rộng. Quan quân Triều đình Huế sau những trận giáp chiến đầu tiên với kẻ thù từ 1859 đến 1862 lần lượt bị thất bại, đã rút lui và dần dần từ bỏ vai trò kháng Pháp ở Nam Kỳ. Trong hoàn cảnh đó, nhân dân đã đứng lên cầm vũ khí dưới sự lãnh đạo của các sĩ phu, kể cả một số quan quân của triều đình, tiếp tục cuộc kháng chiến chống quân xâm lược và tay sai bảo vệ quê hương, bảo vệ độc lập dân tộc.