Review Truyện Liêu Trai Chí Dị Chi Tiết

“Truyện thì đọc lâu rồi, hấp dẫn mình từ lúc U15 nhưng thuở ấy so với bây giờ (U22) thì đã có một sự BIẾN CHUYỂN trong nhận thức. Quả vậy, nhỏ thì ham theo kiểu truyện ma kì bí, tiếc là truyện lắm lúc bậy (17+) hoặc rợn người theo kiểu “Conan”, nhân quả báo ứng. Tuy vậy, năm tháng qua đi suy nghĩ mình cũng khác.
Đọc sử, học văn hoá, nghiên cứu thời cuộc thì mới thấy bộ truyện hoàn toàn là nỗi trải lòng bất lực và chán nản của Bồ Tùng Linh về xã hội phong kiến nhà Thanh lúc bấy giờ, nhân vật chính chủ yếu là những thư sinh trẻ tuổi, học mãi không đậu, một bồ đầy chữ, “yếu đuối” nhiều phen phải dựa vào các cô bồ hồ ly/ma nữ của mình, các đạo sĩ … Đâu đâu cũng là bọn tham quan ô lại, ác bác cường quyền hà hiếp dân thường, nạn tham nhũng thì xuống đến cửa hoàng tiền, xuống dưới Âm Phủ cũng có, đến quỷ sứ cũng mê tiền. Và đề cao chính nghĩa, cái này thì người xưa hay coi trọng. Những ai mạnh bạo, gan góc anh hùng thì cảm động đến cả thánh thần. Cả nhân quả báo ứng, hòng răn đe người đời, đề cao tình nghĩa phu thê, lỡ hứa với cô nào mà thất hứa thì cô đó làm ma báo thù.
Truyện có lẽ cũng phản ánh ước mơ của tác giả, một sự giải thoát về một cõi “không phải người” nhưng cũng có tình có nghĩa hơn con người.
Nói chung các truyện của ông đều kết thúc có hậu, thức tỉnh nhân sinh.
Tuy nhiên, bên cạnh lên án nạn tham nhũng khắp nơi, phác hoạ sự đa thê của chế độ hôn nhân xưa hay dựa vào một thế lực siêu nhiên ma mị nào đó trốn tránh thế giới đau khổ đời thường, truyện có đề cập đến khía cạnh giáo lý nhà Phật, kiếp này kiếp sau, đầu thai, ở ác gặp ác (như trong tập Nồi GIấc Kê Vàng).
Những truyện ngắn, truyện phụ nhảm nhảm thì mình đọc giải trí, đọc cho vui, còn các truyện chính thì mô típ giống nhau, cũng chẳng bận tâm phê bình hay dở làm gì, vì tác phẩm đã đạt một vị trí cao trong nền văn học Trung Quốc và thế giới.”

“Bộ truyện dài nhất mình đọc trong vài năm gần đây: Liêu trai chí dị bản dịch của Đông Á bao gồm 473 truyện ngắn chia làm 5 quyển. Nội dung có thể chia làm các nhóm: chuyện lạ trong thiên hạ – một số chuyện không còn lạ vào thời nay như động đất và ảo thuật, chuyện ma quỷ yêu tinh, chuyện ly kỳ như phá án hay có những tình tiết nghe có vẻ hư cấu nhưng lại xảy ra.
Tác giả Bồ Tùng Linh đã ghi chép lại những câu chuyện mà ông nghe được cũng như thu nhập từ những người xung quanh và trong sách vở. Đa số những câu chuyện được ghi đều mang tính huyền bí không rõ thực hư và mang tính giải trí là chính, ý tưởng xuyên suốt của toàn bộ tác phẩm là luật nhân quả bất kể thần tiên ma quỷ hay con người, mỗi hành động đều có hậu quả của nó, cũng như nó là hậu quả của những hành động đã xảy ra trong quá khứ. Tóm lại là giúp người đọc hiểu thêm về cách đối nhân xử thế.
Bên cạnh đó, việc xuất hiện dày đặc nạn tham nhũng, quan niệm học tài thi phận, các hoạt động mê tín dị đoan, các vị đạo sĩ theo tư tưởng Lão Tử, các vị hòa thượng, thế giới âm phủ, hồ ly tinh,… đã làm tái hiện lại bức tranh Trung Quốc đầu thời Thanh, những suy nghĩ và ước vọng của nhân dân thời bấy giờ đã được phản ánh trong tác phẩm này.
Mỗi truyện ngắn đều có tranh minh họa và một bài thơ 4 câu tiếng Hán mà mình không thể hiểu, tuy nhiên tranh minh họa thì khá độc đáo và góp phần làm tăng giá trị cho tác phẩm.”

“Đọc cuốn này vào những năm đại học tức là cách đây hơn 15 năm rồi. Cuốn sách là tổng hợp các câu chuyện kỳ thú về thế giới khác của con người (ma, quỷ, thần, yêu tinh,…). Thời gian đã làm mình quên gần hết những mẫu chuyện, chỉ nhớ những mẫu truyện thật sự hấp dẫn nhưng ấn tượng chung về cuốn sách vẫn còn đó. Cuốn sách đưa ra những quan điểm của con người về tình yêu, sự chung thủy, tình cảm gia đình, sự đấu tranh để vượt qua số phận,… cho dù là loài người hay không phải loài người, cuối cùng cái tốt đẹp, chân thiện mỹ cũng sẽ là cái chiến thắng.”