La Nina là gì? Ảnh hưởng của hiện tượng La Nina đến môi trường và hệ sinh thái như thế nào? Để trả lời những thắc mắc trên, cũng như có thêm hiểu biết về hiện tượng thời tiết đặc biệt này, mời bạn cùng Oreka khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.
Nội dung
Hiện tượng La Nina là gì?
La Nina là hiện tượng gì? La Nina là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở trung tâm và phía Đông xích đạo Thái Bình Dương có nhiệt độ thấp hơn bất thường, kéo theo các cơn bão mạnh ở Đại Tây Dương.
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), hiện tượng La Nina thường hình thành vào tháng 3 đến tháng 6, và gây ảnh hưởng mạnh nhất vào cuối năm cho đến tháng 2 năm sau.
Hiện tượng La Nina xảy ra theo chu kỳ 2-7 năm một lần.
Hiện tượng này gây ra những ảnh hưởng gì cho con người và môi trường, cùng tìm hiểu trong phần dưới đây nhé.
Đọc thêm: Thực Trạng Và Giải Pháp Hạn Chế Tình Trạng Hiệu Ứng Nhà Kính
Nguyên nhân gây ra La Nina là gì?
Nguyên nhân gây ra La Nina là do nhiệt độ bề mặt nước biển thấp hơn nhiệt độ nhiệt độ trung bình chuẩn (khoảng 25 độ C) từ 0,5 độ C.
Trái ngược với hiện tượng El Nino, nó được hình thành khi các luồng gió mậu dịch ở vùng xích đạo mạnh lên, kéo dòng nước lạnh ở đáy đại dương lên bề mặt. Hiện tượng này thường xuất hiện ở khu vực Thái Bình Dương khi bán cầu Bắc chuẩn bị bước vào những tháng mùa đông.
Ảnh hưởng của La Nina đến thời tiết thế giới
Các nghiên cứu chỉ ra, sự chuyển tiếp từ El Nino sang La Nina tạo nên một dạng tàn phá vô cùng khắc nghiệt lên môi trường, và hệ sinh thái trên trái đất.
Đây là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt vào mùa xuân, mùa đông rét kỷ lục, v.v.
Ông Petteri Taalas – Tổng Thư ký Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết, “El Nino và La Nina là các tác nhân chính của hệ thống khí hậu Trái Đất. Nhưng mọi sự kiện khí hậu xảy ra tự nhiên giờ đây đều đặt trong bối cảnh sự biến đổi khí hậu do con người gây ra, vốn làm tăng nhiệt độ toàn cầu, qua đó làm nghiêm trọng hơn các hiện tượng thời tiết, tác động đến mùa mưa hằng năm và làm phức tạp thêm việc dự báo và ứng phó với thiên tai”.
Bên cạnh đó, hiện tượng này cũng có thể làm giảm cường độ mùa bão nhiệt đới ở Tây Nam Ấn Độ Dương. Tại Đông Nam Á, lượng mưa trung bình tại một số đảo ở Thái Bình Dương và khu vực Bắc của Nam Mỹ dự kiến cao hơn.
Tại Ấn Độ, hiện tượng La Nina có thể khiến nước này nhận lương mưa trung bình năm lớn hơn, dẫn đến lũ lụt.
Thời tiết thay đổi có thể gây ra nhiều hệ quả tiêu cực khác như mất mùa, nạn đói tại một số quốc gia, dịch bệnh, v.v.
Trong lịch sử, vào năm 1998, La Nina đã từng gây ra cơn bão lịch sử Mitch khiến 11.000 người tử vong và mất tích, 2.7 triệu người rơi vào cảnh mất nhà cửa, thiệt hại về kinh tế lên đến 6 tỷ USD (năm 1998) tại Nicaragua và Honduras. Nỗi ám ảnh về cơn bão lịch sử vẫn còn hiện hữu cho tới tận ngày nay.
Ông Alex Desrosiers – một nghiên cứu sinh tại trường Đại học Colorado (Mỹ) cho biết, “La Nina không bao giờ là tin tốt khi nói đến các mùa bão. Năm nay, tác động của La Nina còn được khuếch đại bởi nhiệt độ đại dương ấm hơn. Đây là điều đáng lo ngại. Những chỉ số này không hề tốt một chút nào. Tôi hy vọng nếu những cơn bão lớn xảy ra thì nó sẽ không vào thẳng đất liền. Ví dụ như năm 2010, chúng ta cũng chứng kiến nước biển Đại Tây Dương ấm lên và hiện tượng La Nina. Năm đó, chúng ta đã có một mùa mưa bão dày đặc nhưng 5 cơn bão lớn của năm ấy không đổ bộ vào đất liền nên bây giờ không phải là lúc để hoảng sợ mà là lúc để chuẩn bị cho những khả năng bão có thể xảy ra”.
Đọc thêm: Tác Nhân Chủ Yếu Gây Mưa Axit Là Gì?
Nhận định về La Nina năm 2024
IRI dự báo, hiện tượng La Nina có thể trở lại vào nửa cuối năm 2024 khi El Nino tiếp tục duy trì với xác suất từ 80-100% với cường độ giảm dần đến hết quý I và trung tính trong quý II.
Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đánh giá: “Năm 2024 sẽ xảy ra nắng nóng nhiều ngày hơn so với trung bình nhiều năm, tuy nhiên đạt nhiệt độ kỷ lục hoặc bằng năm 2023 thì xác suất không cao do hiện tượng El Nino đã tương đối yếu và chuyển dần sang pha trung tính nên tác động của nó sẽ yếu hơn so với năm 2023”.
Mùa bão năm nay sẽ chịu ảnh hưởng chính của pha La Nina. Các cơn bão sẽ tập trung nhiều hơn vào khoảng tháng 9 – 11. Tại Trung Bộ, đặc biệt là khu vực Trung và Nam Trung bộ các đợt mưa lớn cũng sẽ xảy ra nhiều hơn trong các tháng cuối năm từ tháng 9 đến tháng 11.
Trung tâm Dự báo Khí hậu của Mỹ cho biết, El Nino kết thúc trong nửa đầu năm 2024. Thời tiết từ tháng 4 – 6 sẽ trở nên trung tính hơn. Theo dự báo, khả năng La Nina trở lại từ giữa năm 2024 khoảng 55%.
Tại Đông Nam Á, Ấn Độ và Úc các chuyên gia cho biết, do ảnh hưởng của La Nina lượng mưa trung bình năm có thể cao hơn. Tại Indonesia, mùa khô của nước này sẽ ít khắc nghiệt hơn với năm 2023, nhờ đó công tác quản lý và phòng chống cháy rừng, và sản xuất nông nghiệp sẽ tốt hơn.
Trong những năm trở lại đây, thời tiết đang có những diễn biến hết sức khó lường, bằng chứng chỉ ra là ngày càng có nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện, gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và hệ sinh thái.
Trong thời gian gần đây, hiệu ứng “cánh bướm” được nhắc đến nhiều hơn. Khi một con bướm đập cánh ở tận rừng nhiệt đới Amazon có thể khởi nguồn một trận cuồng phong tại bang Texas của Mỹ. Điều này cho thấy mối liên hệ giữa vạn vật trong tự nhiên, một biến cố nhỏ cũng có thể gây ra những hậu quả to lớn.
Cần làm gì để đối phó với La Nina?
Theo thống kê qua những năm xuất hiện La Nina, lượng mưa tại các tỉnh ven biển Trung Bộ và Tây Nam Bộ vượt mức trung bình của nhiều năm. Trong khi đó, tại Bắc Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ ghi nhận lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm.
Đứng trước tình hình này, các địa phương cần chủ động trong công tác phòng chống thiên tai, thường xuyên rà soát các điểm xung yếu lũ quét, sạt lở đất nhằm đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.
Các hiện tượng dông lốc và mưa lớn cục có thể diễn ra nhiều hơn gây ra tình trạng ngập lụt tại các khu đô thị, tốc mái nhà, sụt lún, v.v. Do vậy, để đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa ảnh hưởng, mỗi chúng ta cần nâng cao tinh thần phòng chống thiên tai như gia cố mái nhà bằng vật liệu chắc chắn, tỉa bớt cành cây khô quanh nhà, đảm bảo hệ thống chống ngập lụt hoạt động tốt, v.v.
Đọc thêm: Hiện Tượng Thủy Triều Đỏ Là Gì? Tác Hại & Giải Pháp Hạn Chế
Tạm kết
Trên đây là những chia sẻ về hiện tượng La Nina mà Oreka muốn gửi đến bạn. Hy vọng rằng, bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về La Nina là gì, cũng như có thêm nhiều thông tin hữu ích về hiện tượng thời tiết này.
Nếu bạn có thêm bất kỳ chia sẻ hay câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận để Oreka và mọi người cùng biết nhé.